ภารกิจที่ 3/1
หาปริศนา ทำทาย ในชุมชนตัวเอง 9 ประเภท ประเภทละ 5 คำทาย
พร้อมแยกโครงสร้าง 1-6
ที่มาของปริศนา คำทาย บ้านนาทัน
ตำบลนาทัน อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์
โครงสร้าง ปริศนา คำถาม
1. อารัมบท หรือส่วนถาม เช่น แม่นหยัง (ภาคอีสาน) อะไรเอ่ย (ภาคกลาง)
2. ส่วนบอกสมญา หรือบอกลักษณะเด่น
3. พรรณนาลักษะ หรือขยาย
4. จุดบอด หรือจุดสะดุดใจที่ทำให้งง
5. สรุป หรือหมวดเงื่อนไข
6. เฉลย หรืออธิบาย
1. ประเภท อวัยวะ
1
2,3 4
6
1. แม่นหยัง บ่ใกล้บ่ไกล พอเหลียวเห็น (จมูก)
2
3 4
1 6
2. เถ่าสองเถ่า บังเล้า บ่เห็นกัน แม่นหยัง (ใบหู)
2 3
4
1 6
3. ตัดกก บ่ตาย ตัดปลายบ่เหี่ยว แม่นหยัง (ผม)
3 2
1 6
4. แอดแปด บังตอ แม่นหยัง (เล็บ)
1
2,3
4
6
5. แม่นหยังเอ่า เวลาเรานอนมันยืน เวลาเรายืนมันนอน
(ตีน)
2. ประเภท พืช
1
2,3 4
6
1. แม่นอีหยัง ต้นท่อครก ใบปกดิน (ตะไคร้)
3 1
2 6
2. ผัก อีหยัง เกิดก่อนหมู่ (ผักกระโดน)
2,3
4
1
6
3. แต่น้อยมันนุ่งผ้า พลัดใหญ่มามันแก้ผ้า แม่นหยัง (หน่อไม้)
2
3 4
1
6
4. ห้อยอยู่หลัก ตักกะเต็ม บ่ตักกะเต็ม แม่นหยัง (มะพร้าว)
2
3,4 1
6
5. เหล็กแดง ๆ แทงดิน แม่นหยัง (มันแกว)
3. ประเภท สัตว์
1 2
3 4
6
1. แม่นหยัง สี่ตีน เดินมา หลังคามุงกระเบื้อง (เต่า)
2
3 4
1
6
2. เขียว ๆ คือพระอินทร์ บินมาคือนก มีแนวปักเอิ่ก เจ้าว่าแม่นหยัง
(แมงคับ)
2
3,4
1 6
3. แต่น้อย ๆ ไต่ ใหญ่ขึ้นมาบินได้ แม่นหยัง (ผีเสื้อ)
2 3
4
1
6
4. หย่อนหัว ลงดิน เอาตีนขึ้นฟ้า แม่นอีหยัง (ค้างคาว)
2
3
4 1
6
5. มาแต่เมืองล่าง ต้างเอาหัวย่าง แทนตีน แม่นอีหยัง (หอย)
4. ประเภท สิ่งของหรือเครื่องมือ
เครื่องใช้
2 3
4
1
6
1. หุบเข้า ท่อกระบอง กางออกท่อกระด้ง แม่นหยัง
(ฮ่ม)
2 3
4
1
6
2. ฟาดไป ท่อไฮนา ฟาดมาท่อก้อนขี่เส้า แม่นหยัง (แห)
2
3 4 1
6
3. บักหัวโหล่น โตน้ำ แต่เดิ๊ก แม่นหยัง (กระบวย)
2 3
4
1 6
4. เฒ่าสามเฒ่า นั่ง เฝ้ากองไฟ แม่นหยัง (ก้อนขี่เส้า)
2,3
4
1 6
5. คนเฮ็ดได้ใช้ คนใช้บ่ได้เฮ็ด แม่นหยัง (โลงศพ)
5. ประเภท ดินฟ้าอากาศหรือธรรมชาติ
2 3
4 1
6
1. สุกเต็มฟ้า กากิน บ่เหมิด แม่นหยัง (ดาว)
2 3,4
1
6
2. สุกเต็มดิน เก็บกินบ่ได้ แม่นหยัง (แสงแดด)
2
3,4 1
6
3. สูงกว่าหญ้า ต่ำกว่าขี้ดิน แม่นหยัง (ภูเขา)
2
3 4
1 6
4. คนสามร้อย ฆ่าเด็กน้อย บ่ตาย แม่นหยัง (เงา)
2
3
4
1
6
5. โก่งโข้งโน่ง ข่วมท่งสามแสน ไผทวยจกดากมาดม แม่นหยัง (รุ้งกินน้ำ)
6. ประเภท อาหารการกิน
2
3,4
1
6
1. สุกในดินกินได้ สุกในไม้กินแซบ แม่นหยัง (ข้าวหลาม)
2
3
4 1
2. เป็นชื่อของหวานแต่จริงละเป็นของคาว แถมชื่อเป็นชื่อต่างด้าว
เอ็ดจากแป้งข้าวเจ้า แมนหยัง
6
(ขนมจีน)
2 3
4 1
6
3. คอกิว สองกีบ หนีบกล้วย แม่นหยัง (ข้าวต้มมัด)
2
3 1
6
4. อยากเป็นแม่ชี แต่บ่มีศีล แม่นหยัง (กล้วยบวชชี)
2 3
4
1 6
5. สุกกะแกะ สุกกะย่าง สุกคาฮู แม่นหยัง (ขนมครก)
7. ประเภม กิจกรรม การละเล่น
2
3
4
1
6
1. สี่มุมสี่แก คนหลายเต็มห้อง ฆ่าฟันกันตายจ่งไว้สองคน แม่นหยัง
(เกมหมากรุก)
1
2 6
2. สีอีหยัง ผู้เฒ่ามักหลาย (สีเสียด)
2
3
1
6
3. มีชื่อมาแต่จีน ยกตีนให้คนเบิ่ง แม่นหยัง (การแสดงงิ้ว)
2
3
4 1
6
4. เปลี่ยนกันจับ ผลัดกันโดด ผูได๋ต้องผูนั้นตาย แม่นหยัง
(กระโดดเชือก)
1
2 6
5. สีอีหยัง คนไทยชังที่สุด (สีหนุ)
8. ประเภท ความเชื่อประเพณี
2 3
1
6
1. ไปทั้งหมู่ อยู่ผู้เดียว แม่นหยัง (เผาศพ)
2 3
1
6
2. เข้าแปด ออกสิบเอ็ด แม่นหยัง (วันเข้าพรรษา)
2
3
4
1
6
3. เหลือ ๆ อยู่ในถ้ำ ฝนบ่ฮำจักเทื่อ แดดกล้าๆเดือนห้าจังคอยฮำ แม่นหยัง
(พระพุทธรูป)
2
3
1 6
4. ตื่นขึ้นอุ้มบาทย่าน คำมาจำศีล แม่นหยัง (พระ)
2
3
4
1
6
5. คนสามบ้าน กินน้ำส่างเดียว บ่เหยียบฮอยกัน แม่นหยัง (พระพุทธ
พระธรรม พระสงฆ์)
9. ประเภท ควมสัมพันธ์ทางสังคม
5
2 3
4
1 6
1. บ่แม่นพระ ไปไสมาไส มีแต่คนไหว้ มอบความรู้สั่งสอนศิษย์
แม่นหยัง (ครู)
2
3
1 6
2. พ่อของพ่อ แต่เป็นพ่อของแม่ แม่นหยัง (ตาทวด)
2
3
1 6
3. แม่ของแม่ แต่เป็นแม่ของพ่อ แม่นหยัง (ย่าทวด)
2 3
4
1 6
4. สี่ขา สองหาง คนหย่างนำกัน แม่นหยัง (คนไถนา)
2
3
4
1
6
5. เห็นโบกมือนำทางกลางถนน คนเห็นกะย้าน บ่แม่นไฟแดงแต่กะได้หยุด แม่นหยัง
(ตำรวจ )
ชื่อ นางสาวปณิดา เผ่ามงคล ชั้นปีที่ 3 หมู่ 1 รหัส 57210406109
สาขาวิชา ภาษาไทย
